Lần này, Katrina (Mỹ), Wen, Wang (đều đến từ Trung Quốc), Pattana (Thái Lan) và Adika (Indonesia) đã cùng nhau tập trung đến Study Kyoto. Bạn cảm thấy sốc văn hóa ở Nhật Bản khi nào?

Phương thức giao tiếp

Tại cuộc họp

Katrina: Tôi đã vinh dự được tham gia một sự kiện gần đây, và người thuyết trình đã nêu sự khác biệt giữa các cuộc họp ở Nhật Bản và ở nước ngoài. Đối với người đó, ngoài Nhật Bản, cuộc họp được tổ chức là để quyết định một vấn đề gì đó. Tôi cũng nghĩ như vậy. Còn ở Nhật thì sao? Người đó cho biết ở Nhật, các cuộc họp chỉ được tổ chức để chia sẻ thông tin. Tôi thực sự cũng nghĩ như vậy. Hầu hết các cuộc họp ở Nhật đều như vậy. Đôi khi tôi thường suy nghĩ thầm sau khi tham gia một buổi họp của câu lạc bộ ở trường rằng “Chờ đã, cuộc họp hôm nay có ý nghĩa gì? Vẫn chưa có quyết định gì à!”

(Mọi người cười)

Nhưng ý nghĩa của buổi gặp gỡ này là chia sẻ ý kiến ​​của mọi người mà nhỉ.

Wen: Ở Trung Quốc, các cuộc họp là để giải quyết các vấn đề. Tất nhiên, chúng tôi cũng chia sẻ thông tin, nhưng là cho đến khi mọi người đưa ra ý kiến .

Dika: Ở Indonesia cũng vậy. Tất nhiên, chúng tôi cũng chia sẻ thông tin, nhưng để với mục tiêu của cuộc họp, chúng tôi sẽ quyết định những hành động tiếp theo.

Katrina: Tại các câu lạc bộ Nhật Bản, mọi người thường tập hợp lại với nhau, lắng nghe, nói ra suy nghĩ của mình và cuối cùng người lãnh đạo sẽ đưa ra quyết định. Ví dụ, ở Mỹ, mọi người sẽ tập hợp lại với nhau và tại thời gian đó và thời điểm đó mọi người sẽ đưa ra quyết định. Tuy nhiên, ở Nhật Bản, nó thường được quyết định sau cuộc họp. Tôi cảm thấy đây là một sự khác biệt về văn hóa.

Pattana: Tôi nghĩ Thái Lan và Nhật Bản có nhiều điểm tương đồng. Chúng tôi gặp nhau và nói chuyện, nhưng chỉ có một người được đưa ra quyết định.

Về tính khiêm tốn

“Khiêm tốn” đã ăn sâu vào văn hóa Nhật Bản đến mức từ “khiêm tốn” được dùng để chỉ hành động của sự khiêm tốn. Đó là lý do tại sao không có gì ngạc nhiên khi du học sinh ngạc nhiên về văn hóa Nhật Bản.

Katrina: Tôi không nghĩ người Nhật sẽ ưa mạo hiểm trừ khi họ tự tin vào khả năng của họ. Khi họ tự tin, họ sẽ cống hiến hết mình. Nhưng khi sẽ có những trường hợp, ví dụ như có rất nhiều người có thể chơi piano, nhưng nếu họ không phải là dân chuyên nghiệp, người Nhật sẽ không nói rằng họ có thể chơi piano. Điều này cũng đúng với tiếng Anh. Ngay cả khi tiếng Anh không phải là ngôn ngữ mẹ đẻ (ngoài  người đến từ Nhật), các bạn du học sinh nước khác vẫn sẽ nói: “Tôi có thể nói tiếng Anh.” Nhưng ở Nhật, rất ít người nói rằng họ có thể nói được tiếng Anh. Nhưng ngay cả những người không nói được, họ vẫn có thể nói được một chút.

Pattana: Nhưng tôi không thể nói rằng bạn không thể làm điều đó nếu không có sự tự tin. Vì vậy, có vẻ như bạn không thể.

Về cách nói chuyện

Katrina: Ở Nhật Bản, họ không có nhiều lớp học yêu cầu tranh luận hoặc thuyết trình.

(Mọi người đều cười và đồng ý)

Dika: Trong các tiết học, họ thường không phát biểu ý kiến gì khi giáo viên hỏi “ai đó có ý kiến ​​gì không”. Thông thường, du học sinh sẽ giơ tay trả lời.

Katrina: Đó là điều bình thường! (Cười) Giáo viên hỏi ý kiến, người giơ tay trả lời thường là du học sinh. (Mọi người đều giơ tay và cười) Và lúc đó, tôi nhận ra rằng có lớp này có du học sinh quốc tế.

Dika: Những người Nhật từng đi du học về đôi khi cũng giơ tay.

Pattana: Khi họ có câu hỏi, họ thường đợi cho đến khi lớp học kết thúc và  sau đó trực tiếp đi hỏi giáo viên.

Katrina: Đúng rồi nhỉ. Điều đó đã xảy ra trước bài kiểm tra! Giáo viên hỏi mọi người có ai có bất kì câu hỏi nào không, nhưng không ai nói gì, nhưng ngay khi lớp học kết thúc, có một hàng dài học sinh đến hỏi trực tiếp giáo viên. Thật là mãu thuẫn! (nụ cười)

Wen: Vì sự công bằng của học sinh, điều này cũng phổ biến ở Trung Quốc.

Pattana: Ngay cả ở Thái Lan, tôi thường đợi cho đến khi lớp học kết thúc và đặt câu hỏi.

(Khi Katrina hỏi lí do tại sao, bạn Ôn đã giải thích. Có lẽ đó là vì mọi người cảm thấy xấu hổ và  mọi người sợ đến việc chiếm thời gian của các học sinh khác với các câu hỏi. )

Katrina: À, nếu ở Mỹ, tôi sẽ hỏi. Bởi vì có thể những người khác sẽ có cùng thắc mắc. Do nên, sẽ không có những hang dài học sinh xếp hàng lần lượt để hỏi giáo viên.

Nếu bạn chưa bao giờ rời khỏi đất nước của bạn, bạn sẽ biết rằng năm học mới bắt đầu khi nào. Nhưng đối với du học sinh, đó là sự bất ngờ

Katrina: Sau khi nghe được kỳ nhập ở Nhật Bản bắt đầu vào tháng 4 từ du học sinh người Mỹ, tôi đã rất ngạc nhiên. Còn Trung Quốc thì sao?

Wang: Ở Trung Quốc, chúng tôi tốt nghiệp vào tháng 6 và bắt đầu năm học mới vào tháng 9.

Katrina: Ồ, vậy là giống ở Mỹ rồi. Chúng tôi có thể lựa chọn tốt nghiệp vào tháng 6 và bắt đầu năm học vào tháng 9, hoặc tốt nghiệp vào tháng 5 và bắt đầu học kỳ vào tháng 8.

Dika: Ở Indonesia cũng gần như vậy. Ngoại trừ tháng Ramadan. Học kỳ thay đổi theo thời gian của tháng Ramadan. Vì tháng Ramadan luôn dịch chuyển về phía trước, cho nên ngày nghỉ cũng được thay đổi mỗi năm. Năm học sẽ được trì hoãn vào hằng năm theo cuối tháng Ramadan. Do đó, tháng Ramadan sẽ trùng với kỳ nghỉ hè.

* Tháng Ramadan được tổ chức theo âm lịch nên thời gian thay đổi hàng năm.

Pattana: Ở Thái Lan, học kỳ mới bắt đầu vào tháng Năm hoặc tháng Sáu. Nhưng ở Thái Lan, học kì của học sinh cấp ba và đại học là khác nhau.

Katrina: Vậy thì, không phải chỉ ở Nhật Bản mới bắt đầu học kỳ vào tháng 4 sao?

Dika: Điều đó dường như không được các bạn người Nhật của tôi chia sẻ. Vì tôi bắt đầu đi du học vào mùa thu nên mọi người không biết tôi đang học năm mấy. (nụ cười)

Ngay cả khi đã nhập học, các du học sinh dường như lại gặp phải cú sốc văn hóa ..